گروه فرهنگی - رجانیوز:  توفیق رجانیوز میزبانی از خانواده حاج مهدی نوروزی، فاتح لانه قیطریه در فتنه ۸۸ و شیر سامرا در جنگ با داعش بود. مادر و همسر و فرزند حاج مهدی بهمراه مهدی نقویان سازنده مستند خوب برادران، به بهانه میزگرد بررسی این مستند، یکی دو ساعتی درباره شهیدی صحبت کردند که همه جا را برای پیدا کردن تکلیفش گشته بود تا مبادا آنچه بر گردن دارد، جایی روی زمین مانده باشد، از زمین تهران گرفته یا سیستان و بلوچستان و یا عراق و سامرا. 

قبل از شروع مصاحبه، به شوخی می‌گفتیم که باید سوالات را به زبان عربی بپرسیم؛ چون همسر یک عضو حزب‌الله لبنان حتما لبنانی است و فارسی بلد نیست. این شوخی البته پربیراه هم نبود؛ به هر حال قرار بود مادر و همسر شهیدی مهمان ما باشند که سایت‌های ضدانقلاب او را «حسین منیف اشمر»، یکی از اعضای حزب‌الله لبنان معرفی می‌کردند اما دی ماه سال ۹۳ و انتشار تصاویر پیکر مطهر شهید «مهدی نوروزی» مشخص کرد که تمام این جوسازی‌های رسانه‌ای یک دروغ بزرگ درباره یک بسیجی متولد کرمانشاه بوده است.

صمیمیت و خونگرمی خانواده شهید باعث شد تا مدت زمان این مصاحبه طولانی شود اما هیچکدام از ما خسته نشویم. آنچه در ادامه می‌خوانید، تنها بخشی از حس و حال حدود سه ساعت گفتگو با خانواده «شیر سامرا» و «فاتح لانه جاسوسی قیطریه» است؛ بخشی که نمی‌تواند چشم‌های خیس ما و بغض مادر و همسر شهید را به نمایش بگذارد.

جناب نقویان؛ از ایده مستند شروع کنیم. شما بعد از رسانه‌ای شدن قضیه و تبلیغات پیرامون آن، متوجه ماجرا شدید و به دنبال ساخت مستند رفتید یا قبلاً زمینه‌ای داشتید؟

نقویان: بعد از جریانات سال ۱۳۸۸ گوشه ذهن‌ام شایعاتی در باره حضور نیروهای حزب‌الله لبنان در ایران بود. حین ساخت این مستند با آقای طالب‌زاده مصاحبه‌ای کردم و ایشان به نکته درستی اشاره کردند که وقتی شایعه‌ای می‌شود رسانه‌ها مطرح نمی‌کنند واقعیت چیست. آیا اصلاً وجود دارد یا فقط در حد شایعه است؟ حرف‌شان این بود که ما باید جواب بدهیم و چرا جواب نمی‌دهیم؟ در سال ۱۳۸۸ به‌قدری اتفاقات و وقایع زیاد بود که کسی به این قضیه نپرداخت. برای من هم مثل عامه مردم این شبهه وجود داشت، ولی به هر حال شایعه‌ای را بین جوانان می‌پراکنند و تأثیرش را می‌گذارد. این ماجرا گذشت و در این سال‌ها خدا توفیق داد و دو سه کار در باره فتنه ساختم، ولی ذهنیتی راجع به این موضوع نداشتم. تا اینکه سال ۱۳۹۳ در دی‌ماه زمان شهادت آقای مهدی نوروزی با وجودی که ایشان را نمی‌شناختم، یک تیتر تکان‌ام داد که «مهدی نوروزی بچه بسیجی کرمانشاهی که سال ۱۳۸۸ عکس‌های‌اش بیرون آمده بود و لقب دیگری به او داده بودند و مورد هجمه قرار گرفته بود اصلاً لبنانی نبود، بلکه ایرانی و کرمانشاهی است و الان هم در سامرا به شهادت رسیده است.» این تیتر برای‌ام تکان‌دهنده بود که مظلومیت یک انسان چقدر می‌تواند زیاد باشد. با خودم فکر کردم ظاهراً باید جذاب باشد که آدم پیگیری کند که اصل ماجرا چه بوده و اگر واقعاً شایعه درست نبوده چرا تا به حال کسی بدان نپرداخته است؟ چون وقتی شبهه‌ای به شخص یا نظام نسبت داده می‌شود، اگر طرف از خودش دفاع نکند گویی آن شبهه را پذیرفته و صحت‌اش را تأیید کرده است. همین موضوع برای‌‌ام جالب بود که چنانچه خدا توفیق بدهد به آن بپردازم. تا اینکه دوستان پیشنهاد دادند در باره سال ۱۳۸۸ اگر طرحی دارم مطرح کنم. مدت‌ها قبل این طرح را داده بودم...

کجا پیشنهاد دادند؟ جشنواره عمار؟

نقویان: جاهای مختلف از جمله شبکه افق. این طرح را که مطرح می‌کردم متوجه می‌شدم چندان برای کسانی که برای‌شان مطرح می‌کنم جذاب نیست که درباره این شخصیت و شبهه نیروی حزب‌الله بودن‌اش به‌واسطه شهادت شهید نوروزی کار کنیم. در واقع وقتی خبر را خواندم تلنگری شد که حتماً روی این سوژه کار کنم، ولی برای دیگران که مطرح می‌کردم این‌قدر که برای خودم جذاب بود و مشتاق بودم آن را انجام بدهم، جذابیت نداشت و جالب نبود. حتی با وجودی که این ایده را مطرح کردم درباره سال ۱۳۸۸ طرح‌های دیگری را به من سفارش می‌دادند که بسازم. قدری دلسرد شدم که نکند فقط برای خودم جذاب است. به هر حال خدا توفیق داد و دوستان اعتماد کردند که در نهایت ساخته شود.

بالاخره کجا پذیرفته شد؟

نقویان: جشنواره عمار به صورت مستقیم پیشنهاد داد و طرح پذیرفته شد. بعد هم با مشارکت اداره کل رسانه‌ای بسیج، آقای آذرپندار ساخته شد. کلاً سه نفر در ساخت این مستند خیلی تأثیرگذار بودند: آقای جلیلی، آقای بامروت‌نژاد و آقای آذرپندار که هر یک در مقاطع مختلف و فراز و نشیب‌های فیلم حامی‌ و موجب دلگرمی‌ام بودند تا این فیلم ساخته شود. تابستان تحقیقات‌اش را انجام داده و به چیزهایی رسیده بودم، ولی به‌طور جدی در پاییز کلید خورد و چندان فرصتی نبود که به ایام ۹ دی و سالگرد آقا مهدی برسد، ولی با حمایت این بزرگواران و جهت‌هایی که می‌دادند الحمدلله این مستند ساخته شد.

حاج‌خانم! در برنامه «عبور از غبار» که تلویزیون پخش کرد، جمله‌ای گفتید که «من دعا می‌کردم برو و دشمنان اسلام را بکش و نهایتا در خون خودت غلت بزن.» یک مادر به چه جایگاهی می‌رسد که این حرف را می‌زند؟ آقا مهدی در جاهای مختلفی مثل سیستان و بلوچستان و در فتنه و چه پس از آن کار عملیاتی می‌کرد. به عنوان یک مادر نگران نبودید و اذیت نمی‌شدید؟ چگونه توانستید با این قضیه کنار بیایید؟

مادر شهید: مهدی بچه بسیار شجاع و از چهار پنج سالگی به فکر شهادت بود. چنین بچه‌ای بود. می‌دیدم راه‌اش همین است و شهادت را دوست دارد. در هر شرایطی هم به من می‌گفت: «مادر! فقط یک چیز می‌خواهم، شهادت. از شما می‌خواهم برای‌ام شهادت را از خدا بخواهید.» از اول تا آخرش که به شهادت ایشان ختم شد دعای همیشگی‌ام برای ایشان طبق خواسته خودش شهادت‌شان بود. مثلاً وقتی می‌گفتم مهدی‌جان! شما باید یک ماشین داشته باشید و خانه‌ای تهیه کنید و کلاً حرف دنیا را که می‌زدم متوجه می‌شدم به‌کلی آن طرف است و واقعاً حواس‌اش به این طرف نبود. یعنی مرد خدا و تمام حالات‌اش خدایی بود. این بچه از پنج شش سالگی در تکبیر مسجد و اذان مسجد بود و خودش را هر جور می‌شد به مسجد می‌رساند. بعد از آن در هفت هشت سالگی با کلی مکافات و سختی وارد بسیج شد. می‌گفتند کوچک است و سن‌اش به حضور در بسیج نمی‌خورد. علی‌رغم همه این ممانعت‌ها آن‌قدر تلاش کرد تا بالاخره عضو بسیج شد.

در تلویزیون اشاره کردید با وجود اینکه سن‌اش کم بود، در عملیات مرصاد حضور داشت.

مادر شهید: نه، در عملیات نبود؛ بعد از اتمام عملیات مرصاد بود. پدرشان که خواستند بروند، گفتم آنجا الان خیلی خطرناک است و مریضی هست، چون منافقین لعنتی در آنجا کشته شده بودند و آنجا پر از جنازه بود. ایشان بسیار اصرار کرد و بالاخره لباس سپاهی را که خودم برای‌اش دوخته بودم تن‌اش کرد و سرش را هم بست که عکس‌اش روی تانک هست و رفت.

چند ساله بود؟

مادر شهید: شش سال‌اش تمام شده بود که همراه پدر به آنجا رفتند. کارهای زیادی انجام می‌داد. بچه‌ای کاملاً شجاع، با ولایت، مخلص و اصلاً استثنایی بود.

پس شما با کارها و خواسته‌های‌اش کنار آمده بودید.

مادر شهید: حقیقت‌اش از دوازده سیزده سالگی می‌گفتم هر آن است که مهدی شهید شود. در هفده سالگی اگر ده دقیقه دیر می‌کرد به‌قدری آماده شهادت بود، با خودم می‌گفتم حتماً شهید شده است. هر جایی که خطر بود خودش را می‌رساند. این‌جور نبود که از چیزی بترسد. در کنار شجاعت‌اش سخاوت داشت، بسیار با مروت، دل‌رحم و مهربان بود و جایِ جای‌اش از کفار، منافقین و دشمنان حضرت زهرا(س) بسیار عصبانی می‌شد.

پس شما انتظار می‌کشیدید که بالاخره روزی...

مادر شهید: شهید می‌شود. شدیداً چنین انتظاری را داشتم، چون مشخص بود آخرش به شهادت خواهد رسید.

خانم عظیمی؛ در همان برنامه تلویزیونی اشاره کردید شهید نوروزی در جلسه اول خواستگاری می‌گفت کارها و برنامه‌ام این است و می‌خواهم این مسیر را بروم. معمول و عرف این است که دختران هنگام خواستگاری به شرایط طرف و آینده زندگی‌شان نگاه و برای آینده زندگی مشترک‌شان برنامه‌ریزی می‌کنند. با این اوصاف برای شما سخت نبود طرف جلسه اول خواستگاری رک و راست بگوید ممکن است شش ماه یا یک سال دیگر شهید شوم و نباشم. چگونه با این قضیه کنار آمدید؟

همسر شهید: زمینه‌های‌اش ریشه در کودکی ما دارد. هر کسی یک‌جوری بزرگ شده است. مادرم ما را با ارزش‌های شهدا بزرگ کرد و به‌جای رمان کتاب‌هایی مثل روایت فتح و امثال اینها را برای‌مان می‌خرید. نمایشگاه کتاب هم که هر سال در اردیبهشت‌ماه می‌رفتیم از این‌جور کتاب‌ها تهیه می‌کردیم و می‌خواندیم. با دوستان‌مان هم که صحبت می‌کردیم آرزوی‌مان این بود که زمان جنگ می‌بودیم و طرف مقابل‌مان یکی از همین شهدا می‌شد.

به هر حال هر خانم جوانی که به خانه بخت می‌رود یک‌سری آرزوها و امیالی دارد و با ذوق و شوقی برای زندگی‌اش برنامه‌ریزی می‌کند، اما زندگی سرانجامی دارد. آقامهدی نمی‌گفتند من همین الان می‌خواهم شهید شوم، بلکه حرف‌شان این بود که سرانجام کار من شهادت است. چه بهتر که زندگی‌ای که با عشق و عاطفه است با مرگ طبیعی خاتمه نیابد و شهادت آخرش باشد. خداوند برای ما این‌گونه مقدر کرد که دیر به هم برسیم و زود هم از جدا شویم.

اصلاً شک نداشتید؟ پدر و مادر و اطرافیان نگفتند یک‌ مقدار بیشتر فکر کن؟

همسر شهید: اگر کسی هم می‌آمد یک هفته طول می‌کشید تا خانواده تحقیق و تفحص کنند، اما این قضیه خیلی فورس‌ماژور شد و عجیب بود. حتی آقامهدی اجازه نداد خانواده‌ام تحقیق کنند. ایشان جاهای مختلفی برای خواستگاری رفته که قبول نکرده بودند. خودشان گفتند این اولین جلسه خواستگاری است که دارم همه چیز را مطرح می‌کنم، چون حس می‌کنم کسی را که می‌خواستم پیدا کرده‌ام. در همان جلسه خواستگاری مطرح کردند و حتی گفتند هر جا که می‌روم استخاره ‌می‌گیرم، اما اینجا به خدا توکل می‌کنم و به حضرت زهرا(س) توسل می‌جویم و دقیقاً خاطرم هست این را گفتند که استخاره هم نمی‌کنم. پس از جلسه خواستگاری که از منزل ما رفتند، چند دقیقه بعد خواهر ایشان تماس گرفتند که برادرم می‌گویند هر چه زودتر مراسم بله‌برون و نامزدی را برگزار کنیم.

در همان یک جلسه؟             

همسر شهید: خانواده من گفتند فعلاً می‌خواهیم آشنا شویم، ولی آنها گفتند شب به منزل‌تان می‌آییم. یعنی پس از چند ساعت و بعد از نماز مغرب و عشا مجدداً آنها به خانه ما من‌باب آشنایی با پدرم آمدند. فردا شب جلسه نامزدی‌مان بود. یعنی این‌قدر سریع در عرض چهار پنج روز آشنایی، خواستگاری و مراسم‌هایی که در عرف و مرسوم هست انجام شد.

حاج خانم؛ شما در سال ۱۳۸۸ به عنوان یک مادر چگونه با این قضیه کنار آمدید که آقامهدی در عرصه و وسط میدان و در آن قضایا عکس‌های‌اش در اینترنت و شبکه‌های ماهواره‌ای پخش و ایشان کاملاً رسانه‌ای شد. نمی‌ترسیدید آسیب ببینند؟

مادر شهید: ترس که داشتیم، نمی‌شود گفت ترسی نداشتیم، ولی ایشان ترسی نداشت و از همان طفولیت‌اش به‌شدت شجاع و ولایت‌مدار بود، مخصوصاً این اواخر اسم امام(ره) یا آقا می‌آمد حال عجیبی پیدا می‌کرد و خالصانه می‌گفت دار و ندارم فدای رهبر. طوری نبود که بترسد. اصلاً مهدی نترس و واقعاً شجاع بود. دوستان می‌آمدند و می‌گفتند تصویرش را در ماهواره، اینترنت یا... دیدیم. من هم انکار می‌کردم و می‌گفتم مهدی نبوده است. البته می‌فهمیدند و می‌گفتند شما خودت را به ندانستن می‌زنید و می‌خواهید قضیه را آشکار نکنید. واقعیت هم این بود که می‌خواستیم بپوشانیم، ولی ایشان نترس بود. در زاهدان هم هست که صورت‌اش را نپوشانده است و آنجا هم زنگ زدند. ایشان می‌گفت هر چه خدا بخواهد همان می‌شود. خیلی اهل یقین بود. نمی‌دانم چگونه بگویم چقدر یقین و توکل‌اش بالا بود. فقط می‌توانم بگویم اصلاً چنین چیزی را ندیده بودم.

دیدار حضوری با مقام معظم رهبری داشتند؟

مادر شهید: خیلی زیاد! بارها با ایشان دیدار کرده‌‌اند. هشت نه ساله که بود توسط عموی‌شان در مشهد همراه پدرش ـ که جانباز بودند ـ خدمت آقا رسیدند.

خانم عظیمی؛ شما به ایشان چیزی نمی‌گفتید؟

همسر شهید: من که آن موقع با ایشان ازدواج نکرده بودم، اما کلاً آقامهدی همه جا این‌جوری بودند و دوست نداشتند پشت نقاب یا پرده‌ای باشند. همیشه کاملاً واضح و آشکارا عمل می‌کردند. حتی در عملیات‌های اخیر در خدمت‌شان در قوه قضائیه که مأموریت‌های بزرگی داشتند و وظیفه سنگینی به دوش‌شان بود، کاملاً با هویت خودشان جلو می‌رفتند که مشکلی برای نظام پیش نیاید.

به ایشان نمی‌گفتید آن موقع مجرد و تنها بودید و الان زن و بچه داری. کاری را که می‌خواهی انجام بده ما هم حمایت می‌کنیم، ولی لازم نیست این‌قدر آشکار باشد.

همسر شهید: شاهد این برنامه‌ها مسئول اداره آقامهدی، حاج‌آقای خطیب بود و به ایشان تأکید کرده بود شما صاحب فرزند شده‌اید و حداقل ساعت ۹ شب از اداره به منزل برو. چندین بار در حضور حاج‌آقا آقامهدی با من تماس گرفتند که به ایشان می‌گفتم آقامهدی بمان به شرط اینکه ما را هم در ثواب‌اش شریک کنی.

یعنی این‌قدر در اداره می‌ماند که ۹ شب زود محسوب می‌شد؟!

همسر شهید: بله، شب‌هایی که نه، ده و حتی یازده می‌آمد خوشحال می‌شدیم. سفره‌های شام ما اغلب سه چهار صبح پهن می‌شد که بوی سحری می‌گرفت تا شام!

جاهایی که می‌رفتیم به آقامهدی می‌گفتند چهره شما خیلی برای ما آشناست، مخصوصاً فروشنده‌هایی که بیشتر درگیر رسانه‌های غربی بودند. در یکی از مأموریت‌ها در دوران انتخاباتی که منجر به انتخاب آقای روحانی شد، موبایل آقامهدی را دزدیدند. به یک موبایل‌فروشی رفتند تا موبایلی تهیه کنند که دوربین مدار بسته آنجا فیلم ایشان را گرفت. آنها فهمیده بودند که این همان شخص است در رسانه‌ها منتشر کرده بودند در حال موبایل خریدن در یکی از موبایل‌فروشی‌های تهران است. حتی برای خرید عروسی‌مان هم هر جا می‌رفتیم به ایشان می‌گفتند چهره شما خیلی آشناست. با توجه به اینکه لهجه داشت می‌پرسیدند شما کجایی هستید؟ و آقامهدی شهر دیگری را اسم می‌برد، چون نمی‌خواست هویت‌اش مشخص شود، اما در مأموریت‌ها با هویت خودش حضور می‌یافت. حتی گفته بودند عمداً با لهجه کرمانشاهی صحبت می‌کنم و در همان ساختمان قیطریه لهجه کرمانشاهی ایشان را به لهجه عربی ربط داده و گفته بودند او عرب‌زبان است که این لهجه را دارد.

اطرافیان شما چطور؟ دوستان، خانواده، پدر و مادر نمی‌گفتند این‌قدر آشکارا ظاهر نشوند؟

همسر شهید: در فروشگاهی خرید می‌کردیم شوهرخواهرم با آقامهدی تماس گرفتند و گفتند در خانه عموی‌ام بودم ـ عموی‌شان به قول خودشان از این امروزی‌ها هستند! ـ داشتند تلویزیون نگاه می‌کردند و BBC را گرفتند و آقامهدی! دیدم شما را دارند نشان می‌دهند. هنوز دست بردار نیستند. بیرون که می‌روی، تو را خدا مراقب باش، چون ایام ۹ دی بود و داشتند دو باره ایشان را نشان می‌دادند و تأکید می‌کردند که حکومت برای سرکوب آشوبگران از نیروهای لبنانی استفاده کرده است. همان خبر را با موبایل ضبط کردند و در مدت زمان کوتاهی به آقامهدی نشان دادند که مراقب باش. آقامهدی علی‌رغم اینکه حرف طرف را تصدیق می‌کرد، باز کار خودش را انجام می‌داد.

آقای نقویان؛ در تحقیقات‌تان آیا به پاسخ این سئوال رسیدید که چرا در همان فتنه ۸۸ کسی نیامد آن شایعه را تکذیب کند؟ از سال ۱۳۸۸ تا سال ۱۳۹۳ که ایشان شهید شد، هر سال چه به مناسبت انتخابات و چه ۹ دی رسانه‌های ضد انقلاب بازخوانی می‌کردند که این قضیه وجود داشته، در حالی که واقع امر چنین نبوده است. در این پنج شش سال یک نفر این شایعه را تکذیب نکرد که این بنده خدا ایرانی بوده است. نمی‌خواستند ایشان شناخته نشود و تأمین امنیت برای ایشان شود یا قصور در این قضیه دخیل بود؟

نقویان: به نظر من شخص آقامهدی نوروزی مقصر نبود. بنده خدا وسط میدان بود و تهمتی هم به او زدند. خودش که اهل رسانه نبود تا بیاید و این قضیه را روشن کند، ولی چرا رسانه ما بدان نپرداخت؟ چون کلاً در فضای رسانه‌ای ضعیف عمل می‌کنیم. بعد از سال ۱۳۸۸ یکی از برکات فتنه این بود که موضوع رسانه برای جریان حزب‌اللهی مهم شد و تربیت‌های انسانی و جشنواره عمار راه افتاد و همه اینها پس از سال ۱۳۸۸ جدی دنبال شد.

شما چطور خانم عظیمی؟

همسر شهید: تنها مجله‌ای که این شایعه را تکذیب کرد، یک مجله دانشجویی به اسم «انعکاس» بود. این هم نشان از غربت بچه حزب‌اللهی‌هاست، چون منِ نوعی که نمی‌توانم بیایم و از خودم دفاع کنم.

آقای نقویان؛ همان موقع که کشته‌سازی‌ها راه افتاده بود و صدا و سیما یکی‌یکی صحت آن وقایع را پیگیری می‌کرد. در باره این قضیه که این‌قدر روی آن مانور دادند در تحقیقات‌تان به این نرسیدید که آیا اصلاً دنبال‌اش رفتند؟ شاید واقعاً این قضیه را باور کرده بودند.

نقویان: فیلم با این استدلال و منطق آغاز می‌شود که چون کسی بدان نپرداخته است نمی‌دانیم کیست، فیلم‌مان در جستجوی این است که این شخص کیست، چون اگر می‌خواستم به این قضیه بپردازم سر فیلم‌ام چیز دیگر و گم می‌شد، ولی چون خودی هستیم و داریم حرف‌های خودمانی می‌زنیم می‌گویم که ما در حوزه رسانه استراتژیک عمل نمی‌کنیم و اتاق فکر نداریم. به ضرس قاطع می‌گویم بیش از ده بیست سوژه ناب مشابه این قضیه هست که هنوز بدان‌ها نپرداخته‌ایم و می‌شود از آنها مستند ساخت.

با فیلمسازی صحبت می‌کردم ـ اسم‌اش را نمی‌آورم، چون شاید راضی نباشد ـ خودش در مصاحبه‌های‌اش اذعان دارد که به میرحسین موسوی رأی داده‌ام و الان هم حرف برای گفتن دارد. می‌گفت فیلم‌ات را دیدم و به خاطر منطقی که پشت‌اش بود پذیرفتم و اشکالی ندارد، اینجا سوتی ما و اشتباه بود و نباید این تهمت‌ها زده می‌شد. نقدهایی هم به جریان مقابل داشت، ولی سر این قضیه پذیرفته بود که اشتباه شده است. می‌خواهم بگویم به این شبهات با کارهای درست بپردازیم. هنوز هم به این اتفاق پرداخته نشده است.

در همین قضایا اگر به سراغ یک‌سری از مسئولین ستاد و افرادی می‌رفتید که در آن جریان بودند و الان در دسترس هستند و این شبهه را با آنها در میان می‌گذاشتید، چه بسا نتیجه می‌گرفتید. یا آن مستندی که از BBC گذاشتید، فردی که گزارش را تهیه کرده در شبکه‌های اجتماعی فعال است. نرفتید بگویید قضیه این‌طوری است و بیایید با ما صحبت کنید می‌خواهیم یک مستند روشنگرانه در این باره بسازیم؟

نقویان: بعد از این قضایا قطعاً به اشتباه‌شان پی برده‌اند. نمی‌خواستیم فیلم را شخصی کنیم. منبع این شایعه فردی به نام امیرفرشاد ابراهیمی بود که الان هم در رسانه‌های آن طرفی جزو کارشناسان است. در فیلم هم اشاره‌ای به آن کردیم، ولی بنا به دلایل خاصی که وجود داشت بدان نپرداختیم. ایشان بعد از اینکه متوجه شد اشتباه کرده، دروغ گفته است یا هر چیز دیگری، پس از شهادت آقامهدی پوستری درست کرد و در وبلاگ خودش ـ که اولین بار این شایعه از آنجا منتشر شد ـ قرار داد: «الشهید المهدی النوروزی» با این عنوان که این شخص ایرانی بوده است، ولی سال‌ها در لبنان زندگی می‌کرد و خانم‌اش لبنانی است! و در آنجا او را به نام اَشمر می‌شناسند. هنوز هم برای خودش مفرّی گذاشته است. بخش دوم‌اش که مثل BBC عمل می‌کند این است که به شبهات‌اش جواب نمی‌دهد، والا خبرنگار BBC WORLD در ۱۱ سپتامبر می‌گوید ساختمان شماره ۱۴ پنتاگون خورده و زمین افتاده است، در صورتی که این ساختمان یک ربع بعد پایین می‌آید. نباید این فرد به دادگاه کشانده شود که چرا چنین خبری را منتشر کرده‌ای؟ از چه چیزی اطلاع داشتی؟ ولی کسی پی‌اش را نمی‌گیرد و اینها هم دم به تله نمی‌دهند. سر این قضیه معاملات و معادلات بین‌المللی مسئله کوچکی است و کسی نمی‌آید یقه BBC را بگیرد.

دنبال این نبودید که بحث سیاسی شود؟ آیا این ادعا را کردید؟

نقویان: همان‌طور که گفتم start این قضیه در ذهن‌ام از آنجا شکل گرفت که می‌خواستم مظلومیت آقامهدی در این فیلم در بیاید و همین الان هم فیلم ۵۵ دقیقه شده است، یعنی اگر می‌خواستیم به شاخه‌های دیگر بپردازیم زمان بیش از این می‌شد. یکی از حسرت‌های‌ام این است که مصاحبه‌های خوبی از همسر و مادرشان گرفتیم و نتوانستم از آنها استفاده کنم. جنبه‌های قهرمان‌پروری آقامهدی هنوز به‌خوبی نشان داده نشده است. در مورد ایشان کار شده است، ولی کارهای مشابه را ندیده‌ام، اما خیلی خوب است به آقامهدی از زوایای مختلف پرداخته شود.

انتقادی که به این مستند می‌شود این است که بخش لبنان‌اش زیاد است. یعنی می‌توانست از آن بخش کاسته و به شهید نوروزی پرداخته شود.

نقویان: امکان دارد این‌طوری باشد. باید قدری از فیلم فاصله بگیرم. به‌قدری پشت سر هم بوده است که... سه سکانس جدی داشتم: لبنان، فتنه و شهید نوروزی. می‌خواستم بین اینها balanceای باشد، یعنی سه تا یک ربع و پنج دقیقه آخر جمع‌بندی کنم، ولی همین الان بخش‌های لبنان و فتنه هر کدام ۲۰ ـ ۲۵ دقیقه هستند و ۳۵ ـ ۴۰ دقیقه راجع به آقامهدی است. شاید اگر این را رعایت نمی‌کردم به نظر خودم یک‌مقدار به روایت آسیب می‌خورد. می‌خواستم به‌جای اینکه زود به نتیجه برسانم که این شهید نوروزی است و اشتباه شده است آن تعلیق باشد و مخاطب را با فیلم همراه کنم و اسم فیلم هم برآمده از این است که برادران ما دارند در لبنان می‌جنگند.

خانم عظیمی نظر شما درباره مستند چیست؟

همسر شهید: وقتی دوستان داشتند مستند را از تلویزیون می‌دیدند تماس گرفتند که اینکه اصلاً مربوط به آقامهدی نمی‌شود، اما زمانی که برای برادران اشمر گذاشته باعث شد حقایق روشن‌تر شوند. به برکت خون آقامهدی این برادران شهید هم معرفی شدند، چون آقامهدی خودش حق‌طلب بود، خون‌اش باعث شد یک‌سری از حقانیت‌های دیگر روشن شود.

سکانس‌های لبنان را خودتان گرفتید یا داشتید آقای نقویان؟

نقویان: یک سفر هفت هشت روزه به لبنان رفتیم. بله، خودمان رفتیم، چون فیلم مرتبط با این موضوع وجود نداشت. ناگفته‌هایی که در فیلم استفاده نکردیم خوب است در رسانه‌ها مطرح شود. ابوحسام اشمر می‌گفت همان سال ۱۳۸۸ از دفتر سید حسن نصرالله به من زنگ زدند که حسین‌تان کجاست؟ گفتم: «لبنان است.» گفت: «نه، حسین ایران است. از او خبر داری؟» گفتم: «حسین لبنان است و پنج دقیقه دیگر به خانه می‌آید.» آنها اصرار می‌کردند که تو خبر نداری و حسین رفته است. می‌گفت وقتی حسین برگشت یک عکس سلفی کنار تابلوهای دو شهید گرفتم و برای کسی که به من زنگ زده بود فرستادم و طرف مطمئن شد حسین در لبنان است. از بیت با دفتر سید حسن نصرالله تماس گرفته‌اند که ببینید حسین اشمر کجاست و آنها هم سراغ‌اش را از برادرش ابوحسام گرفتند. یعنی چنین پیگیری‌هایی صورت گرفت و حتی به دفتر بیت هم رسیده بود که چنین شایعه‌ای پخش شده است، چون آن موقع شایعه جدی‌ای بود، ولی در رسانه ما کار نشده بود. BBC خیلی کم دم به تله می‌دهد، ولی سر این قضیه کاملاً تحلیل‌اش این است که نیروهای حزب‌الله حضور دارند و عکس‌های شهید نوروزی را نشان و نسبت می‌دهد اینها اشمر هستند.

در سال ۱۳۸۸ که می‌گفتند ایشان لبنانی است و از لبنان آمده است، به خود آقامهدی مراجعه نکردند که بیا شفاف‌سازی کن و توضیح بده که اصل قضیه این چیزی نیست که شایعه شده است. یا شما توصیه نکردید جایی برود و صحبت کند؟

نقویان: دوست نداشت زیاد این طرف و آن طرف توضیح بدهد.  

مادر شهید: به خاطر نظام زیاد نمی‌خواست این کار را افشا کند. تا جایی که می‌توانست کلاً مخفی نگه می‌داشت و افشا نمی‌کرد، اما برای ما همه چیز را تعریف می‌کرد که چه اتفاقی افتاد و چه مشکلاتی وجود داشت. می‌گفت در آن روز عاشورا خداوند این سعادت را به من داد که به مظلومیت حضرت زهرا(س) و امام حسین(ع) برسم. آن روز واقعاً عاشورا بود و جریان عاشورا باز هم تداعی شد.

نقویان: در همه لحظات فتنه حضور داشت. در ۱۶ آذر اینها جریان جمکران را رفتند. همین‌طور روز عاشورا و جاهای بسیار دیگری بود که در فیلم به آنها اشاره نشد، چون موضوعیت ما همان قیطریه و عکس‌های آن موقع بود.

مادر شهید: کردستان و خیلی جاهای دیگر هم بودند. آن‌وقت‌ها شعار می‌دادیم که «اسلام اگر بیند خطر/ جان را فدای‌اش می‌کنیم». مهدی مصداق این شعار بود. هر جا که اسلام در خطر بود مهدی خودش را به آنجا می‌رساند.

به این قضیه خواهیم پرداخت. در ایام فتنه و روزهای خاصی از آن خاطره‌ای دارید؟ روزهایی از فتنه مثل همان روز عاشورایی که به حضرت سیدالشهدا(ع) یا روز ۱۶ آذر که به حضرت امام(ره) اهانت شد، خاص‌اند. در چند مقطع تقابل آنها با دین علنی شد.

همسر شهید: فیلم‌های‌شان را به خانه می‌آوردند و برای‌مان می‌گذاشتند و روشنگری می‌کردند. حتی یک وقتی که از پل کالج رد می‌شدیم می‌گفتند سخت‌ترین لحظه برای‌ام پل کالج بود که از دو طرف محاصره شده بودیم و خودشان و دوست‌شان بودند. می‌گفتند فقط دست خدا بود که از آنجا نجات پیدا کردیم.

مادر شهید: البته زخمی نشدند، اما ریه‌های‌اش طی این جریانات آسیب دید.

به خاطر گاز اشک‌آور؟

همسر شهید: بله.

مادر شهید: به خانم‌اش گفته بود اگر یک وقت زخمی شدم و آمدم آماده باش و هول نکنی. ریه‌های‌اش خیلی ناجور بود و کل دکترهای تهران را برای مداوای آن زیر پا گذاشته بود.

نقویان: از اولین سئوال‌های‌ام از خانواده همین بود که چرا شهید چهار پنج سال سکوت کرد و چیزی نگفت؟ آنچه که از این تحقیقات متوجه شدم این بود که شهید نوروزی اصلاً به این فکر این مسائل نبود.     

همسر شهید: اصلاً اهل‌اش نبود.

مهدی نقویان: از یک خط مقدم می‌رفت سراغ خط مقدم بعدی. این‌طور نبود که متوقف شود و خودش را معطل این مسائل کند و به این چیزها فکر کند، بلافاصله می‌رفت و در جای دیگری کارش را انجام می‌داد.

همسر شهید: آقامهدی اصلاً چنین روحیه‌ای نداشت. چون خودم قبلاً در زمینه رسانه فعالیت می‌کردم پیگیر اخبار بودم، اما ایشان دوست داشتند آشوب و جنجال درست کنند و بعد خودشان را از آن صحنه کنار بکشند. در جریان ۱۳۸۸ همین‌طور بود و می‌گفت وقتی به ساختمان قیطریه رفتیم، هیچ مسئولی از ما حمایت نکرد، با هر زحمتی بود توانستیم از آنجا بیرون بیاییم. چگونه بیرون آمدن‌اش هم ماجرایی داشت، چون ماشین‌شان را گرفته بودند و اگر طرف ماشین می‌رفتند مردم به آنها حمله می‌کردند. می‌گفت از فردای‌ آن روز حتی از طرف حفاظت نیروی انتظامی مکرر با من تماس گرفته می‌شد که این چه جنجال و آشوبی است که درست کردید؟ تمام تلاش‌شان این بود که هر مأموریتی که به ایشان محول می‌شود به نحو احسن انجام دهند، حالا هر منتقدی هر چه می‌خواست بگوید برای‌شان مهم نبود. خط قرمز ایشان فقط آقا بود.

مگر با حکم نرفته بودند؟

همسر شهید: 

:: موضوعات مرتبط: شهدا , ,

«آقای روحانی خوب است تکلیف خود را با سپاه روشن کند تا این گونه نباشد که هم پروژه‌های احداث شده از سوی سپاه را افتتاح کند و هم سپاه را متهم سازد.»

به گزارش شفاف، داریوش سجادی همکار سابق نشریات اصلاح‌طلب نوشت: روحانی در مراسم افتتاح ۱۳۸ پروژه استانی در تهران در بخشی از اظهاراتش در خصوص مبارزه با فساد گفت «باید با فساد مبارزه کنیم تا در کشور فسادی نباشد و پیشرفت واقعی و دلخواه ایجاد شود. وقتی تولیدی صورت می‌گیرد یک دستگاه فاسدی که نام آن را نمی‌برم می‌آیند و می‌توانند کالا را قاچاق کنند و اجازه نمی‌دهند بخش خصوصی رشد کند».

هر چند اظهارات روحانی خلق الساعه نیست و آذر ماه سال گذشته نیز در همایش مبارزه با فساد بر همین روال اما به شکلی شفاف‌تر گفت «اگر اطلاعات، تفنگ، پول، روزنامه، خبرگزاری و دیگر مظاهر قدرت در یک نهاد جمع شود، ابوذر و سلمان هم باشد، فاسد می‌شود».

آقای روحانی در موقعیتی به طعنه و تلویح سپاه را متهم به فساد و قاچاق می‌کنند که «همین رئیس جمهور» در «همین دی ماه گذشته» و در خلال مراسم افتتاح فازهای ۱۵ و ۱۶ میدان گازی پارس جنوبی در مقام تقدیر از نقش «همین سپاه» فرمودند «این که کار این دو فاز مهم را قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء(ص) به عهده گرفت و آن را به اتمام رساند، علاوه بر کار ارزشمند این قرارگاه، به معنای هماهنگی و همکاری بین دولت و نهادهای این کشور از جمله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است... از قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا(ص) بسیار متشکرم؛ از ابتدا به این قرارگاه گفتم چند ابرپروژه را مد نظر قرار بدهند تا به نام قرارگاه ثبت شود.

به هرحال همان‌هایی که در دوران جنگ برای استقلال کشور خون و جان دادند و فداکاری کردند امروز هم برای آبادانی کشور در تلاشند». آقای رئیس جمهور خوب است تکلیف را روشن کنند!

سجادی خاطرنشان کرد: این کمال بی‌اخلاقی است که وقتی به سپاه به منظور تقویت و حراست از امنیت کشور و درخشیدن سرداران دیپلماسی در مذاکرات ۵+۱ به پشتوانه سپاه و سلحشورهای سپاه در منطقه نیازمندیم شورمندانه فخر سردار سلیمانی و نیروهای تحت امر ایشان را به جهان بفروشیم و بابت امنیت ایران از جوار مدیریت شایسته سپاه به خود ببالیم و هم زمان هر کجا که در برخورد با فساد عاجز و ناتوان می‌شویم عجز خود را با قرار دادن انگشت اتهام به سپاه پاسداران استتار کنیم!؟

به گزارش الف، پیروزی های خارق العاده نیروهای ارتش سوریه با کمک حزب الله، مشاوران ایرانی و حمایت های هوایی روسیه در هفته های اخیر موجی از نگرانی و ترس را برای عربستان، ترکیه و کشورهای غربی به همراه داشته است. این کشورها به شدت از ادامه محاصره حلب و قطع ارتباط تروریست ها با ترکیه واهمه دارند؛ چرا که تداوم این وضعیت در نهایت منجر به آزاد سازی حلب به مثابه یک پیروزی راهبردی خواهد شد و  تصرف دیگر مناطق سوریه را نیز آسان تر خواهد کرد.  

وقوع این اتفاقات موجب شده که عربستان و ترکیه به عنوان دو کشوری که سرمایه گذاری عظیمی برای سرنگونی بشار اسد کرده بودند آرزوهای خود را بر باد رفته ببینند و در تکاپوی اعزام نیروی زمینی به سوریه برای یاری رساندن  به تروریست ها باشند تا آن ها را از شکست و نابودی قطعی نجات دهند.

 در این راستا عادل الجبیر( که کشورش هم اینک در یمن درگیر جنگ با نیروهای انصارالله است و در بحرین مشغول سرکوب نیروهای مردمی است) از دخالت قریب الوقوع عربستان در جنگ سوریه سخن گفته است. وزیر خارجه سعودی در گفت‌وگو با شبکه آمریکایی سی ان ان گفت: عربستان آماده است و درحال برنامه ریزی برای اعزام نیروهای زمینی به سوریه است. البته الجبیر شرط شرکت عربستان در نبرد زمینی را حضور نیروهای ائتلاف ضد داعش دانست. اتفاقی که با توجه به رویه و شعارهای اوباما و در پیش بودن انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تا حدی  دور از ذهن به نظر می رسد. البته بسیار بعید نیز هست بدون جلب حمایت عملی ناتو، ترکیه و عربستان وارد جنگ میدانی در سوریه شوند.

متحد این روزهای عربستان یعنی ترکیه نیز از احتمال عملیات زمینی این کشور در سوریه خبر داده است. مولود چاوش اوغلو گفته در این راستا عربستان سعودی جنگنده هایش را برای مقابله با داعش به پایگاه هوایی اینجرلیک در خاک ترکیه اعزام خواهد کرد.

به نظر می رسد ترکیه علاوه بر پیروزی های اخیر دولت سوریه، دلایل دیگری نیز برای انجام مداخله دارد. پیروزی های گروه های کردی در سوریه و احتمال تشکیل دولتی کردی در مرزهای شرقی این کشور که می تواند به تقویت حزب کارگران کردستان بینجامد مهمترین دلیل در این باره است. به عبارتی بهتر سرکوب کردهای ترکیه و سوریه، هم اینک در سیاست اردوغان به هدفی مهم و حساس تبدیل شده است.

آیا جنگی جهانی در راه است
بدون شک اولین و دم دست ترین علت تبلیغات عظیم رسانه ای برای ورود ریاض و آنکارا به جنگ سوریه، تلاش برای ایجاد جنگ روانی و جلوگیری از پیشروی های نیروهای ارتش سوریه و شکست بیشتر تروریست ها می باشد. به عبارتی توازن در سوریه با رقم خوردن پیروزی های اخیر به شدت بهم خورده و چشم انداز پیروزی نهایی در جنگ به نفع نیروهای دولتی در حال شکل گرفتن است و عربستان و ترکیه و کشورهای غربی ترجیح می دهند در مرحله اول همین تهدیدها موجب توقف پیشروی ها شود. این اتفاق موجب می شود تا در مذاکرات صلح نیز نیروهای طرفدار ماندن بشار اسد نتوانند از کارت پیروزی های میدانی اخیر برای چانه زنی بیشتر و گرفتن امتیاز استفاده کنند.

اما در صورت ادامه پیشروی ها توسط سوریه و روسیه در میدان نبرد و بی توجهی به تبلیغات رسانه ای، بسیار بعید به نظر می رسد که آمریکا ، ترکیه و عربستان که جنگ سوریه را به نبردی حیثیتی تبدیل کرده اند دست روی دست بگذارند تا شاهد شکست کامل تروریست ها باشند.
در واقع در این صورت احتمالاً با مشارکت مستقیم نظامی ترکیه و عربستان در درگیری ها، جنگ نیابتی جدیدی آغاز می شود که ناتو و آمریکا حداقل از پشت صحنه هدایت گر آن خواهند بود. به همین دلیل است که لاوروف و مدودف در روزهای اخیر از خطر راه افتادن جنگ جهانی خبر داده اند و بشار اسد نیز احتمال دخالت ریاض و آنکارا در جنگ را اگر چه غیرمنطقی اما بعید ندانسته است.

به عنوان نمونه دیمتری مدودف، نخست‌وزیر روسیه هشدار داد که حمله‌ زمینی کشورهای عربی به خاک سوریه ممکن است به بروز جنگ جهانی جدیدی بیانجامد. نخست وزیر روسیه با اشاره به بالا گرفتن تنش میان شرق و غرب بر سر بحران سوریه می‌گوید جهان به سوی جنگ سردی جدید پیش می‌رود. مدودف در کنفرانس امنیتی مونیخ نیز  گفت: ما به سوی دوره جدیدی از جنگ سرد پیش می‌رویم.

در همین راستا دیروز روسیه از اعزام یک ناو جنگی جدید مجهز به موشک های کروز به آب های مدیترانه خبر داد. در بیانیه نیروی دریایی روسیه آمده است، قراراست این ناو جنگی که مجهز به موشک های کروز "کالیبر" است، درعملیات نظامی روسیه که درخاک سوریه و برای حمایت از دولت بشار اسد انجام می شود، شرکت کند.

به همین دلیل است که روزنامه انگلیسی زبان فایننشال تایمز چند روز پیش در مقاله ای خاطرنشان کرده بود که در صورت مداخله مستقیم عربستان و ترکیه در جنگ سوریه، ساختار راهبردی جهان کاملا تغییر خواهد کرد و منطقه خاورمیانه وارد مرحله‌ای می شود که ممکن است نبرد در آن دو دهه ادامه یابد.

رسانه های ترکیه گزارش دادند که چند فروند جنگنده عربستان وارد پایگاه هوایی اینجرلیک شدند.

به گزارش میزان، مولود چاوش اوغلو در مصاحبه با پایگاه خبری ملیت گفت که عربستان چند فروند جنگنده به پایگاه هوایی اینجرلیک ترکیه اعزام کرده است.

وی اشاره ای به شمار دقیق این جنگنده ها نکرد.

وزیر امور خارجه ترکیه همچنین اظهار داشت که امکان دارد عربستان در صورت لزوم نیروهای نظامی به این پایگاه اعزام کند.

مقام های سعودی و ترکیه طی روزهای اخیر در اظهاراتی هماهنگ تلاش کردند که شکست خود را در جبهه سوریه و یمن توجیه کرده و خود را برای لشکرکشی به خاک سوریه آماده نشان دهند.

در همین حال یاشار یاکیش وزیر امور خارجه اسبق ترکیه در مصاحبه با روزنامه تودی زمان هشدار داد که در صورت ترکیه در صورت مداخله نظامی در سوریه بخش هایی از خاکش را از دست می دهد.

وی با اشاره به اینکه جهان حضور نظامی ارتش ترکیه در سوریه را قبول نخواهد کرد، اظهار داشت: دولت سوریه در صورتی که ارتش ترکیه در عملیات زمینی شکست بخورد منطقه هاتای را به عنوان بخشی از سرزمین خود در اختیار می گیرد.

وزیر خارجه اسبق ترکیه با بیان اینکه ارتش ترکیه در عملیات زمینی در سوریه ناچار به مقابله با نیروهای روس می شود، افزود: مقام های روسیه منتظر این هستند که ترکیه را به دلیل ساقط کردن جنگنده سوخو-۲۴ مجازات کنند.

از سوی دیگر عمران الزعبی وزیر اطلاع رسانی سوریه در مصاحبه با خبرگزاری رویترز گفت: عربستان و کشورهای خارجی اگر به بهانه نبرد علیه داعش به سرکردگی آمریکا نیرو به سوریه اعزام کنند دست به ماجراجویی خطرناکی زده است و تحمل پیامدهای آن را نخواهد داشت.

وی اضافه کرد: هرگونه تلاش بین المللی صرف نظر از شکل و جزئیات آن برای مبارزه با داعش باید از طریق توافق با دولت سوریه صورت گیرد.

وزیر اطلاع رسانی سوریه ادامه داد: فشارهای نظامی روزافزون به تروریستها موجب می شود که آنها دست به عملیات انتحاری بزنند.

جدیدترین نقشه های میدانی جبهه های عملیاتی شمال، مرکز و جنوب سوریه نشان می دهد، حضور نظامی روسیه در سوریه و هماهنگی عملیاتی مسکو - دمشق تا چه اندازه توانسته موازنه قوا در عرصه میدانی را به سود دمشق و متحدانش تغییر دهد.

به گزارش مشرق،  هم اکنون کاملا آشکار شده که تصمیم روسیه مبنی بر حضور مستقیم نظامی در سوریه که اوایل سپتامبر گذشته اتخاذ شد، تاثیر بسزایی بر موازنه قوای طرف های درگیر در سوریه داشته و می توان این اقدام مسکو را به تصمیم «حزب الله» لبنان جهت حضور در کنار ارتش و نیروهای مسلح سوریه در عرصه مبارزه با تروریسم تکفیری در این کشور شمرد.

این گزارش ضمن بررسی جدیدترین وضعیت حاکم بر جبهه های عملیاتی سوریه، وضعیت کنونی آنها را با وضعیت پیش از ورود روسیه به میدان مقایسه می کند.

اما پیش از ورود به بحث اصلی لازم است، به وضعیت ارتش و نیروهای مسلح سوریه پس از مرور 5 سال از بحران این کشور داشته باشیم. هنگامی که بحران سوریه در 15 مارس 2011 میلادی کلید زده شد، کمتر تحلیلگر و کارشناس امور سیاسی و منطقه ای پیش بینی می کردند که ارتش سوریه چنین مقاومتی را از خود نشان دهد.

بسیاری از گزارش های دستگاه های اطلاعاتی و امنیتی کشورهای غربی و عربی متفق القول بودند که ارتش و نیروهای مسلح سوریه پس از 4 ماه انسجام و قدرت خود را از دست داده و با فروپاشی دستگاه نظامی این کشور باید شاهد سرنگونی نظام در سوریه باشیم.

آنچه مانع این رخ‌داد و استمرار حضور ارتش سوریه در میدان های نبرد و تداوم مبارزه آن با تروریسم و به دست آمدن پیروزی های بزرگ شد، را می توان در موارد زیر ملاحظه کرد:

- اتخاذ تاکتیک های میدانی متناسب با شرایط خاص حاکم بر هریک از جبهه های عملیاتی
- وجود برنامه ریزی های دقیق و منسجم عملیاتی  و نظامی
- وجود شناخت و آگاهی دقیق از وضعیت جبهه های عملیاتی و جدیدترین تحولات رخ‌داده بر میدان
- هماهنگی عملیاتی بین نیروهای نظامی (هوایی – زمینی) ارتش
- حاکمیت فرهنگ از خودگذشتگی و فداکاری در راه وطن
- متمرکز بودن حول محور نظام
- وجود درک و آگاهی کامل از ماهیت حقیقی و واقعی بحران سوریه
- حاکمیت فرهنگ بسیجی پس از تشکیل نیروهای داوطلب مردمی که با پیوستن به ارتش سوریه موجبات بالا رفتن روحیه و معنویات ارتش سوریه شد
- حمایت همه جانبه مردمی و رسمی از ارتش و نیروهای مسلح، در این خصوص مردم سوریه در طول بحران این کشور هیچ گاه ارتش و نیروهای مسلح این کشور را جدا و بیگانه از خویش نیافته و در تمام لحظه ها و ماموریت ها حامی و مدافع آنها بوده اند.

گرد آمدن عوامل فوق الذکر موجب شد تا دستگاه نظامی سوریه در طول 5 سال بحران بین المللی تحمیل شده بر این کشور لحظه ای از مبارزه با گروه های تروریستی غافل نماند و در این بین طبیعی است که طی این مدت به دلیل روند فرسایشی حاکم بر بحران شاهد شکست ها، عقب نشینی ها و ناکامی هایی از این نیروها در برخی جبهه های عملیاتی باشیم.

اگر ترکیه و حمایت های همه جانبه آنکارا از گروه های تروریستی و باز گذاشتن مرزهای این کشور به روی این گروه ها را مهمترین عامل تاثیر گذار بر فرسایشی شدن بحران سوریه و حفظ قدرت و توان مبارزاتی این گروه ها تلقی کنیم، ورود نظامی روسیه به عرصه میدانی سوریه را باید مهمترین عامل تاثیر گذار در پروسه مبارزه با گروه های تروریستی در سوریه به شمار آورد.

به این ترتیب باید از ورود نظامی روسیه به عرصه میدانی سوریه به عنوان یک نقطه عطف در روند بحران 5 ساله این کشور یاد کرد. حفظ ثبات در منطقه خاورمیانه، جلوگیری از گسترش دامنه تروریسم و افراط گرایی در منطقه و سرایت آن به داخل مرزهای روسیه، جلوگیری از نفوذ بیشتر غرب در خاورمیانه به ویژه تکرار سناریوی لیبی، حفظ روابط سنتی و نزدیک روسیه با دولت سوریه و محافظت از منافع سیاسی، اقتصادی و نظامی روسیه در سوریه (به ویژه حفظ پایگاه نظامی طرطوس) مهمترین دلایل مسکو برای حمایت از دمشق و ورود به عرصه میدانی سوریه بودند.

بازتاب عملیات نظامی روس ها در سوریه خیلی زود خود را در جبهه های مختلف عملیاتی این کشور به خصوص دو جبهه ریف شمالی حلب و ریف شمالی لاذقیه نمایان ساخت تا نگرانی های غرب از این حضور را دو چندان کند. این عملیات از یک ‌سو دست ائتلاف ضد داعش به رهبری آمریکا را رو کرده و از دیگر سو، خشم کشورهای منطقه که خواهان سرنگونی نظام در سوریه و کناره گیری «بشار اسد»، رئیس جمهوری منتخب این کشور از قدرت هستند، را برانگیخت.

به همین منظور برخی از کشورهای غربی و آمریکا حضور نظامی روسیه را مداخله ‌گری ‌نامیده و اقدام کرملین را تحریک ‌آمیز جلوه دادند. کشورهای مرتجع منطقه ‌به‌ ویژه عربستان سعودی کمک‌ های نظامی و مالی خود به تروریست ها را برای ناکام ساختن عملیات روس ها افزایش دادند و به موازات آن آمریکا و کشورهای غربی فشارهای خود بر مسکو جهت توقف حملات هوایی این کشور در سوریه و پایان دادن به حضور نظامی مستقیم در عرصه میدانی این کشور را تشدید کردند.

بررسی تحولات میدانی مهمترین جبهه های عملیاتی سوریه قبل و بعد از آغاز عملیات نظامی روسیه در سوریه بیش از پیش دلایل نگرانی کشورهای غربی و رژیم های مرتجع عربی از این حضور را آشکار خواهد ساخت.

ریف شمالی حلب

تصویر سمت راست وضعیت میدانی ریف شمالی حلب در برهه زمانی 15 سپتامبر 2015 میلادی و تصویر سمت چپ وضعیت میدانی این منطقه در فوریه 2016 را نشان می دهد

راهنمای نقشه:رنگ صورتی مناطق تحت کنترل ارتش و نیروهای مسلح سوریه، رنگ سبز مناطق تحت تصرف گروه های مسلح و رنگ خاکستری مناطق تحت تصرف گروه های تکفیری

جبهه عملیاتی حلب به اتفاق صاحبنظران و کارشناسان امور نظامی و راهبردی مهمترین جبهه عملیاتی سوریه شمرده می شود، به گونه ای که کوچکترین تغییر و تحول رخ داده بر معادلات میدانی حاکم بر آن، بحران سوریه را در تمام ابعاد آن تحت تاثیر خود قرار خواهد داد.

ارتش و نیروهای مسلح سوریه با درک این حساسیت، بخش اعظم عملیات نظامی خود را در این جبهه متمرکز کردند و ضمن پیشروی چشمگیر در محورهای مختلف عملیاتی ریف حلب، از جمله ریف جنوبی، ریف شرقی و ریف شمالی مناطق مهمی را آزاد کردند، به گونه ای که در این راستا شاهد آزادسازی فرودگاه نظامی «کویرس» در ریف شرقی و شکست محاصره شهرک های نبل و الزهراء در ریف شمالی حلب بودیم.

در ریف شمالی حلب، ارتش و نیروهای مسلح سوریه علاوه بر آزادسازی نبل و الزهراء که تحولی راهبردی در این محور شمرده می شود، شهرک مایر و رتیان را نیز آزاد کردند تا ابتکار عمل در این میدان را در دست گیرند.

در این راستا ارتش سوریه با کمک نیروی هوایی روسیه ریف شمالی حلب را به محاصره خود درآورده و راه های اصلی امداد و کمک رسانی گروه های تروریستی مستقر در شرق شهر حلب به مرزهای ترکیه را قطع کند.

به این ترتیب هم اکنون یگان های ارتش سوریه در 15 کیلومتری شهر مرزی اعزاز، به عنوان مهمترین دژ گروه های تروریستی در ریف شمالی حلب، 20 کیلومتری گذرگاه مرزی «باب السلامه» بین سوریه و ترکیه و 10 کیلومتری فرودگاه نظامی «منگ» قرار دارند.

عملیات نظامی موفق ارتش سوریه و نیروی هوایی روسیه در ریف حلب از دهم نوامبر گذشته با شکست محاصره فرودگاه نظامی «کویرس» در ریف شرقی حلب آغاز شد که توسط گروه تروریستی تکفیری داعش محاصره شده بود.


شهر حلب

تکمیل محاصره گروه های مسلح در شرق حلب

راهنمای نقشه: رنگ صورتی مناطق تحت کنترل ارتش سوریه و مناطق سبز مناطق تحت تصرف گروه های مسلح

براساس جدیدترین گزارش های میدانی رسیده از شهر حلب و بنابر اذعان مطبوعات غربی از جمله آمریکایی گروه های مسلحی که هم اکنون در شرق شهر حلب مستقر هستند و کوی های شرقی آن را در تصرف دارند، وضعیت بسیاری سخت و دشواری را سپری می کنند، به گونه ای که ضمن فرو رفتن در لاک دفاعی، هرگونه عملیات نظامی و میدانی آنها در چارچوب حفظ موجودیت و بقای این گروه ها قابل ارزیابی است.

بسته شدن راه های ارتباطی و قطع کمک های امدادی و لجستیکی و نظامی از ترکیه به این گروه ها مهمترین دلیل وضعیتی است که گروه های مسلح مستقر در شرق حلب به آن دچار شده اند.
این درحالی است که گزارش ها تاکید می کند، مهمترین هدف ارتش سوریه در شهر حلب آزادسازی کوی های شرقی این شهر از سیطره گروه های مسلح و پاکسازی آنها از حضور و فعالیت این گروه هاست و تحقق این امر برای گروه های مسلح و حامیان منطقه ای و بین المللی آنها فاجعه ای جبران ناپذیر است.

چون به دست گرفتن کنترل شهر حلب توسط ارتش سوریه به معنای محاصره شدن گروه های مسلح تروریستی از سمت شمال و جنوب و شرق است.


ریف جنوبی حلب

تصویر سمت راست وضعیت میدانی ریف جنوبی حلب در برهه زمانی 15 سپتامبر 2015 میلادی و تصویر سمت چپ وضعیت میدانی این منطقه در فوریه 2016 را نشان می دهد
راهنمای نقشه: رنگ صورتی مناطق تحت کنترل ارتش و نیروهای مسلح سوریه، رنگ سبز مناطق تحت تصرف گروه های مسلح و رنگ خاکستری مناطق تحت تصرف گروه های تکفیری

در محور عملیاتی ریف جنوبی حلب، نیروهای ارتش سوریه با همکاری رزمندگان حزب الله و بهره گیری از پوشش هوایی جنگنده های روسی مناطق و شهرک ها و روستاهای متعددی از جمله شهرک «الحاضر» را در این محور آزاد کنند و هم اکنون تنها 10 کیلومتر با بزرگراه بین المللی حلب – دمشق فاصله دارند.

اهمیت آزادسازی شهرک الحاضر در این امر نهفته است که این شهرک مهمترین دژ گروه های مسلح تروریستی از جمله «جبهه النصره» در ریف جنوبی حلب شمرده می شد.


ریف شمالی لاذقیه

تصویر سمت راست وضعیت میدانی ریف شمالی لاذقیه در برهه زمانی 15 سپتامبر 2015 میلادی و تصویر سمت چپ وضعیت میدانی این منطقه در فوریه 2016 را نشان می دهد
راهنمای نقشه: رنگ صورتی مناطق تحت کنترل ارتش و نیروهای مسلح سوریه، رنگ سبز مناطق تحت تصرف گروه های مسلح و رنگ خاکستری مناطق تحت تصرف گروه های تکفیری

بیست و چهارم ژانویه گذشته نیروهای ارتش سوریه موفق شدند، ضمن باز پس گیری شهرک های راهبردی «الربیعه» و «الروضه»، در ریف شمالی لاذقیه، مواضع خود را در این شهرک ها مستحکم کنند.

آزادسازی این دو شهرک به معنای سقوط آخرین مواضع و پایگاه های گروه مسلح تروریستی بود که عمدتا گروه های تکفیری بودند و عناصر آنها را چچنی ها تشکیل می دادند.

در ادامه عملیات نظامی ارتش سوریه در جبهه عملیاتی ریف شمالی لاذقیه این نیروها دوازدهم ژانویه گذشته شهرک راهبردی «سلمی» را نیز آزاد کردند که مهمترین پایگاه گروه های مسلح در استان لاذقیه و به طور مشخص منطقه «جبل الاکراد» شمرده می شود.

گروه های تروریستی تکفیری مورد حمایت ترکیه از ژوئیه 2012 میلادی این شهرک را به تصرف خود درآورده بودند و پیروزی های به دست آمده ارتش سوریه در این جبهه، ریف لاذقیه را در آستانه پاکسازی کامل از لوث گروه های تروریستی قرار داده است.


درعا

ارتش و نیروهای مسلح سوریه در جبهه عملیاتی جنوب این کشور و به طور مشخص در استان درعا، موفق شد، شهر «عتمان» در نزدیکی بزرگراه بین المللی دمشق – درعا را آزاد کند.

اهمیت آزادسازی این شهر و در دست گرفتن کنترل بزرگراه بین المللی دمشق – درعا و تامین امنیت آن توسط نیروهای سوری در این است که این بزرگراه مهمترین و اصلی ترین خط امداد و کمک رسانی ارتش سوریه از دمشق به مواضع نظامی و تجمعات نیروهای مسلح این کشور در شهر درعا و از آنجا سرتاسر استان درعا شمرده می شود.

این درحالی است که باید توجه داشت، شهرک «عتمان»، در ریف شمالی درعا، دروازه ورود به شهر درعا تلقی می شود و آزادسازی و پاکسازی آن توسط ارتش سوریه به معنای سیطره این نیروها بر بخش اعظم بزرگراه بین المللی دمشق – درعا است، به گونه ای که در این منطقه گروه های مسلح تروریستی تنها در دو شهر داعل و ابطع حضور و فعالیت دارند و مابقی ریف شمالی درعا در کنترل ارتش سوریه است.

جدیدترین تحول میدانی رخ داده در ریف شمالی درعا آزادسازی شهر راهبردی «الشیخ مسکین» است که در کنار شهرک آزاد شده عتمان و شهر ابطع که همچنان در تصرف گروه های تروریستی است، حلقه ارتباطی ریف های شمالی و شرقی و غربی حوران تلقی می شود و تمام کمک های امدادی و نظامی و لجستیکی از مسیر این سه شهر عبور می کنند و با آزادسازی دو شهر از این سه شهر در عمل راه های امداد و کمک رسانی گروه های مسلح تروریستی در استان درعا قطع شده است.

با توجه به آنچه گذشت، بدیهی است، مهمترین هدف ارتش سوریه در استان درعا آزادسازی شهرک ابطع خواهد بود که به معنای تامین امنیت هرچه بیشتر شهر «ازرع» در ریف شمالی درعا خواهد بود که درحال حاضر پر جمعیت ترین منطقه در استان درعاست.

همچنین با آزادسازی ابطع ارتش سوریه امکان تامین امنیت مقر لشکر پنجم خود و پیشروی بیش از پیش به سمت مرزهای اردن و در دست گرفتن کنترل مرزها در جنوب سوریه را خواهد داشت.


ريف شمالی حمص

 تصویر سمت راست وضعیت میدانی ریف شمالی حمص در برهه زمانی 15 سپتامبر 2015 میلادی و تصویر سمت چپ وضعیت میدانی این منطقه در فوریه 2016 را نشان می دهد
راهنمای نقشه: رنگ صورتی مناطق تحت کنترل ارتش و نیروهای مسلح سوریه، رنگ سبز مناطق تحت تصرف گروه های مسلح و رنگ خاکستری مناطق تحت تصرف گروه های تکفیری

نیروهای ارتش سوریه در جدیدترین عملیات نظامی خود در ریف شمالی حمص موفق شدند، به سمت شهرک «کیسین»، در نزدیکی شهر «رستن» در ریف شمالی حمص پیشروی کنند و به این ترتیب جاده موسوم به «الغجر» که این منطقه را به «حوله» در ریف شمالی غربی حمص متصل می کند، به روی گروه های مسلح تروریستی قطع کنند که گامی جدید در راستای تنگ کردن حلقه محاصره گروه های تروریستی در ریف شمالی حمص به شمار می آید.

در حالی که در شهر حمص، ارتش سوریه موفق شد، در واپسین روزهای سال میلادی گذشته پس از دستیابی به توافق با گروه های مسلح و خروج صدها عنصر مسلح از کوی «الوعر» کنترل کامل شهر حمص را در دست گیرد.

کنترل کامل شهر حمص توسط ارتش سوریه و سقوط آخرین پایگاه تروریست ها در این شهر ضربه بزرگی برای گروه های تروریستی مسلح سوری شمرده می شد، چون معارضان سوری شهر حمص را پایتخت «انقلاب» مورد ادعای خویش عنوان می کردند و خروج آنها از کوی الوعر و تسلیم آن به ارتش سوریه پس از عملیات نظامی دقیق و هماهنگ شده بین ارتش سوریه و نیروی هوایی روسیه صورت گرفت.